Moonshotprojecten

Om de circulaire economie te bereiken moeten ook de complexe ketens ingrijpend veranderen. Dat vraagt om een sectorbrede benadering waarin meerdere partijen en schakels uit de keten zijn betrokken. Jaarlijks selecteert het Versnellingshuis vijf van die complexe ketens om samen met ondernemers de keten te helpen veranderen. Dit soort projecten noemen we Moonshots.

Let op: Voor 2025 hebben we al meer aanvragen ontvangen dan we kunnen ondersteunen.

Bij Moonshotprojecten starten een aantal gecommitteerde ketenpartners die de ambitie verder willen uitwerken en het draagvlak binnen de keten verder willen vergroten. In deze fase wordt een Plan van Aanpak opgesteld voor uitvoering in de volgende fase. De projecten die het Versnellingshuis kan ondersteunen leveren een aantoonbare bijdrage aan het Nationaal Programma Circulaire Economie. Benieuwd welke dat zijn? Bekijk ze onderaan deze pagina.

Achtergrondinformatie Moonshotprojecten

Meer weten over Moonshotprojecten, hoe deze zijn ontstaan en wat de criteria zijn om in aanmerking voor ondersteuning te komen? Je leest het allemaal in het document hieronder.

Download meer informatie over Moonshotprojecten

Voor wie is het geschikt?

  • Voor samenwerkende partijen binnen de keten die met een project een substantiële bijdrage leveren aan het Nationaal Programma Circulaire Economie
  • Voor een project dat inzet en betrokkenheid vergt van meerdere bedrijven en organisaties tegelijkertijd
  • Voor projecten die leiden tot doorbraken naar een nieuwe standaard binnen een thema. En daarbij meetbare impact maken in de circulaire economie

Voor wie is het niet geschikt?

  • Ondernemers met een probleem dat niet geldt voor de rest van de keten
  • Ondernemers die een businesscase willen financieren
  • Individuele ondernemers zonder aantoonbaar draagvlak van meerdere schakels en partijen in de keten

Meer informatie over het indienen van een Moonshot

Werk jij met andere ondernemers aan een transitie in jouw keten of sector die zo complex is dat deze vraagt om een Moonshot-aanpak? Laat ons weten wat jouw idee is via het contactformulier en dan nemen we contact met je op.

Vul het contactformulier in
Grafische afbeelding lamp

Moonshot 1: The Dutch Circular Textile Valley

De textielindustrie heeft veel negatieve impact op mens en milieu. Het huidige systeem is gebaseerd op ‘virgin’ vezels in een lineair ‘take-make-waste’-productie en -consumptiesysteem. Het Versnellingshuis steunt de Dutch Circular Textile Valley (DCTV), een samenwerking die een circulaire textielketen helpt te creëren.

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: consumptiegoederen

Lees meer
Vrouw in kledingwinkel

Moonshot 2: Chemische Recycling

Chemische recycling kan een oplossing zijn voor kunststofafval dat nu nog niet volledig (mechanisch) te recyclen is. Deze methode breekt kunststof namelijk af tot bouwstenen voor nieuwe materialen en voorkomt zo dat een groot deel in de verbrandingsoven terecht komt. In Nederland beschikt een aantal bedrijven over technologie voor chemische recycling.

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: kunststoffen

Lees meer
Vrouw met witte jas en hoofdkapje

Moonshot 3: Circulaire windmolenparken

We moeten de komende jaren veel nieuwe (offshore) windmolenparken aanleggen. Aan het eind van hun levensduur komen er echter wel allerlei materialen vrij. In dit project kijken we nu al naar hergebruik van deze materialen – in het bijzonder naar de meest kritieke materialen in windmolens. Ook onderzoeken we hoe circulariteit al kan worden meegenomen bij aanbesteding, ontwerp en bouw van nieuw molens.

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: maakindustrie

Lees meer
Windmolenpark met zonsondergang

Moonshot 4: Matrassen

Jaarlijks gooien we in Nederland 1,2 miljoen matrassen weg. Tweederde daarvan wordt verbrand, een derde wordt hergebruikt. De matrasketen heeft met steun van het Versnellingshuis een vrijwillige producentenverantwoordelijkheid (UPV) ontwikkeld die ambitieuze doelen nastreeft.

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: consumptiegoederen

Lees meer
Man in paarse trui

Moonshot 5: Sierteelt

De sierteelt is belangrijk voor de Nederlandse economie en ook wereldwijd speelt Nederland een leidende rol. Er zijn wel initiatieven om de sector te verduurzamen en bij te dragen aan een circulaire economie, maar de echt grote stappen maken we nog niet. Daarvoor moeten we partijen vanuit verschillende schakels in de keten bijeen brengen om nieuwe circulaire ketens te creëren.

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: niet van toepassing

Lees meer
kas met bloemen

Moonshot 6: Koper

Koper is steeds schaarser en de mijnbouw heeft lokaal een enorme impact op ecologische en sociale systemen. De infrabedrijven in Nederland hebben zich verenigd in Groene Netten met de ambitie om vanaf 2030 geen ‘virgin’ koper meer toe te passen.

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: maakindustrie

Lees meer
vrouw met groene trui

Moonshot 7: Plaatmaterialen

Jaarlijks bieden we in Nederland 700 kiloton behandeld en onbehandeld plaatmateriaal als houtafval aan de afvalverwerkende bedrijven aan. Veruit het grootste aandeel daarin bestaat uit B-hout. Deze stroom wordt echter nog maar beperkt hoogwaardig benut. Vaak is behandeld plaatmateriaal beplakt of behandeld met niet-biologisch afbreekbare materialen.

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: consumptiegoederen

Lees meer
Man met blouse

Moonshot 8: Ontwikkeling markt van kunststof recyclaat

In Nederland verwerken we steeds meer gebruikt plastic tot recyclaat. De vraag blijft echter achter op het aanbod. Hierdoor raakt het sluiten van de kunststofketen uit zicht. En dus ook de bijbehorende circulaire doelstelling. Dit Moonshotproject onderzoekt in welke productfamilies recyclaat snel toegepast kan worden.

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: kunststoffen

Lees meer
Plastic fles op de grond

Moonshot 9: Afvalloze tentoonstellingen

In musea en tentoonstellingen worden niet alleen kunstwerken getoond, maar ook verschillende soorten presentatiemateriaal om ze op de juiste manier te presenteren. Helaas worden deze installaties en materialen op dit moment vaak na een korte gebruiksperiode weggegooid. In dit Moonshotproject zoeken we naar een integrale oplossing.

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: consumptiegoederen

Lees meer
Rijksmuseum Amsterdam

Moonshot 10: Circulaire vloerbedekking

Circulaire vloeren zijn zeldzaam in bouwmarkten. Dit Moonshotproject bevordert circulaire vloerbedekking door kennisdeling en acties voor transitie naar duurzame vloeren.

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: consumptiegoederen

Lees meer
Leeg kantoorpand

Moonshot 11: KoffiebekerPact

Vanaf 2024 zijn wegwerpverpakkingen verboden in de horeca, wat de vraag naar herbruikbare alternatieven stimuleert. Het KoffiebekerPact onderzoekt duurzame oplossingen voor kantooromgevingen.

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: consumptiegoederen

Lees meer
Koffiebeker in de hand close up

Moonshot 12: Evernew | Circulair in de horeca en catering

Vanaf juli 2023 mogen horeca geen wegwerpverpakkingen meer gratis aanbieden en vanaf 2024 worden herbruikbare verpakkingen de norm. De omschakeling naar dit nieuwe alternatief is dus belangrijk en daarom komen partijen uit de keten samen.

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: consumptiegoederen

Lees meer
Koffiebar van bovenkant

Moonshot 13: Voedselverpakkingen | Hoogwaardig sorteren en recyclen

Sorteertechnieken kunnen geen food-grade plastics scheiden, waardoor hoogwaardig recyclaat voor nieuwe voedselverpakkingen ontbreekt. Het Moonshotproject Voedselverpakkingen heeft een innovatieve technologie getest om dit probleem op te lossen.

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: kunststoffen

Lees meer
Afval met starbucks bekers

Moonshot 14: Lage MPG circulaire bouwsector

Het Moonshotproject Lage MPG circulaire bouwsector heeft als doel om gezamenlijk afspraken te maken en een strategie te ontwikkelen om de directe milieu-impact van woningbouw te minimaliseren door te bouwen met een zo laag mogelijk Milieuprestatie Gebouwen (MPG). Onderzoek, bewijslast en het verkrijgen van commitment van de markt spelen hierbij een belangrijke rol.

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: circulaire bouweconomie

Lees meer
bouwplaats

Moonshot 15: Industriële Symbiose | Verbinding en opschaling

In dit Moonshotproject willen partijen actief verkennen hoe ze bestaande platforms kunnen verbinden en opschalen voor Industriële Symbiose. Dit stimuleert het uitwisselen van reststromen en materialen en draagt bij aan een Circulaire Economie.

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: maakindustrie

Lees meer
close up van fabriek buizen en blauwe kabels

Moonshot 16: Ecosysteemdiensten in de landbouw

Nederlandse landbouw en visserij zijn wereldwijd toonaangevend, maar staan voor grote uitdagingen op het gebied van bodem, biodiversiteit, water, stikstof en klimaat. Regeneratieve landbouw is essentieel. Dit project versterkt en bundelt bestaande initiatieven voor marktontwikkeling van ecosysteemdiensten.

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: n.v.t.

Lees meer
Fot van boven van weiland dat wordt gemaaid

Moonshot 17: PHA verwaarden

Dit project heeft tot doel de (markt)ontwikkeling van PHA te versnellen, een biologisch afbreekbaar biopolymeer dat dient als alternatief voor traditionele kunststofpolymeren en wordt geproduceerd uit secundaire grondstoffen. Het verkrijgen van een einde afvalstatus voor PHA is van cruciaal belang in dit streven.

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: kunststoffen

Lees meer
Petrischaaltje vastgehouden door hand met lila handschoen

Moonshot 18: Transitie voedingsaanbod buitenhuis-consumptie

Sinds juli 2021 is het Besluit kunststofproducten voor eenmalig gebruik van kracht in Nederland, als implementatie van de EU Single Use Plastics (SUP) richtlijn. Dit Moonshotproject streeft naar een verpakkingsvrij systeem in de voedselketen voor catering, horeca en instellingen.

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: kunststoffen

Lees meer
Still van tas met mais komkommer paprika

Moonshot 19: Herbruikbare verpakkingen in de e-commerce

Nederland verzendt dagelijks twee miljoen pakketten, wat resulteert in 87 miljoen kilo verzendmaterialen per jaar. Het consortium met Thuiswinkel.org streeft naar grootschalige introductie van herbruikbare verpakkingen. Met dit project wil het consortium tien procent herbruikbare verpakkingen in 2030 en vijftig procent in 2040 realiseren, met een jaarlijkse reductie van 43,5 miljoen kilo verpakkingsmateriaal vanaf 2040.

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: consumptiegoederen

Lees meer
verpakking met kartonnen sticker

Moonshot 20: Kunststof in de bouw

Momenteel wordt in de bouw slechts 25% van de vrijkomende kunststoffen gescheiden voor recycling. Dat moet toch beter kunnen. Daarom wordt tijdens dit Moonshotproject nagedacht over een aantal logistieke retoursystemen. 

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: kunststoffen 

Lees meer
werkplaats met bouwvakkers en staal

Moonshot 21: Dairy use

Wist je dat zuivel één van de grootste productcategorieën is in Nederlandse supermarkten?Extra zonde dat de verpakking van veel zuivelproducten nog niet circulair is. Daarom wordt tijdens dit Moonshotproject nagedacht over herbruikbare verpakkingen. 

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: kunststoffen 

Lees meer
Flesjes met melk close up

Moonshot 22: Afvalloze bouwplaats

De bouwsector verbruikt wereldwijd meer dan de helft van alle beschikbare materialen en is verantwoordelijk voor 40% van de totale CO2-uitstoot. Tijdens de bouw komt 12% tot 17% van het gebruikte materiaal voor een bouwwerk weer vrij als afval. Waarom bestaat de afvalloze bouwplaats nog niet? Het is tijd voor verandering.

  • Status: in uitvoering 

  • Transitieagenda: circulaire bouweconomie

Lees meer

Moonshot 23: Steenpapier

De papierindustrie heeft grote impact op het milieu door het gebruik van bomen, water en chemicaliën. Steenpapier biedt een duurzaam alternatief. Dit Moonshot richt zich op een circulaire productie en recycling van steenpapier met lokaal beschikbare natuurlijke reststromen.

  • Status: in uitvoering 

  • Transitieagenda: consumptiegoederen

Lees meer
Moonshot-23-Steenpapier

Moonshot 24: Circulair maritiem

Binnen de maritieme sector speelt de energietransitie een grote rol. Schepen moeten stapsgewijs hun uitstoot naar beneden en hun energie-efficiëntie omhoog brengen om toekomstbestendig te blijven varen en aan wet- en regelgeving te voldoen.

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: maakindustrie

Lees meer

Moonshot 25: Circulaire PV-montageframes

De energietransitie zorgt voor steeds meer gebruik van zonnepanelen. Deze worden alleen vaak vroegtijdig vervangen door efficiëntere modellen, wat leidt tot onnodige afvalstromen, ook van montageframes die vaak nog in goede staat zijn.

  • Status: moonshotfase afgerond

  • Transitieagenda: maakindustrie

Lees meer

Moonshot 26: Standaardisering houtbouwprincipes

Houtbouw biedt een duurzame oplossing voor bouwen met hernieuwbare grondstoffen en CO2-opslag. Het vermindert milieuschade en overlast en draagt bij aan het efficiënter aanpakken van de woningnood.

  • Status: in uitvoering 

  • Transitieagenda: Circulaire bouweconomie

Lees meer

Moonshot 27: Duurzaam circulair textiel voor de zorg

De zorgsector staat voor een uitdaging: hoe maken we de overstap van wegwerpmaterialen naar duurzame en circulaire oplossingen? Dit project neemt een belangrijke stap met de ontwikkeling van een herbruikbare, biobased isolatiejas.

  • Status: in uitvoering 

  • In samenwerking met het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Lees meer

Moonshot 28: OceanBag - Herbruikbare Big Bags

In Nederland gebruiken we jaarlijks miljoenen Big Bags, maar wat als we ze niet meer weggooien, maar juist hergebruiken? Dit Moonshot-project richt zich op het ontwikkelen van een duurzaam systeem voor herbruikbare Big Bags - oceanBag.

  • Status: in uitvoering 

  • Transitieagenda: Kunststoffen

Lees meer

Moonshot 29: Opschaling hergebruik en recycling van beton en staal

Beton en staal veroorzaken zo’n 7-8 en 4% van de wereldwijde CO₂-uitstoot. De noodzaak om alternatieven te vinden groeit. Hoogwaardig hergebruik en recycling bieden kansen om de uitstoot verder terug te dringen.

  • Status: in uitvoering 

  • Transitieagenda: circulaire bouweconomie

Lees meer

Stel een vraag over lopende Moonshotprojecten

Heb je een vraag over één van de lopende Moonshotprojecten? Laat het ons weten.

Vul dit formulier in
Grafische afbeelding van tekstballon met bliksem

Veelgestelde vragen

Wat bedoelen jullie met een Moonshotproject?

Moonshotprojecten zijn potentiële majeure ketendoorbraken die leiden tot het nieuwe normaal in een gehele keten op weg naar een circulaire economie. Hiervoor is een sectorbrede transitie nodig en moeten alle schakels en partijen in de keten meedoen. Het Versnellingshuis kan deze complexe doorbraakprojecten ondersteunen in de procesaanpak.

Aan welke criteria moeten Moonshotprojecten voldoen om voor ondersteuning van het Versnellingshuis in aanmerking te komen?

1.     Het project draagt bij een de circulaire economie

2.     Het project werkt toe naar een markt gedragen business propositie

3.     Het project is rijp voor een schaalsprong

4.     Het project heeft commitment bij meerdere partijen in de keten

5.     Het project heeft (inter)nationale allure of impact

6.     Het project draagt concreet bij aan de Transitie Agenda

7.     Investeringen zijn nodig om het project te realiseren

8.     Is binnen productgroep uit doelenproces

Daarbij is het belangrijk dat potentiële doorbraakprojecten kunnen rekenen op voldoende steun van de markt en meerdere partijen en schakels in de gehele keten.

Ik wil mijn keten verduurzamen, waar kan ik terecht?

Afhankelijk van jouw situatie kun je bij één van de volgende punten terecht:

  1. Heb je wel eens geïnformeerd bij de branchevereniging waar jouw organisatie is aangesloten? Vaak hebben die namelijk stimuleringsprogramma’s, netwerk of focusgroepen die helen om ketens te verduurzamen. Ook met jouw ideeen daarover kun je er terecht.

  2. Ben je MKB-ondernemer en heb je een idee om met de keten een circulair product of dienst te realiseren? Kijk eens naar de subsidie Circulaire ketenprojecten.

  3. Ben je met meerdere partijen en schakels uit de keten bezig met een doorbraak die de potentie heeft om de gehele keten te veranderen naar circulariteit? Is het project schaalbaar, wil de markt het idee overnemen en hierin investeren? Sluit het project aan bij de Transitie Agenda Kunststoffen, Bouw, Consumentenproducten of maakindustrie? Dan is een Moonshot wellicht wat voor jou – dit zijn doorbraakprojecten van circulaire ketens. Hier lees je daar meer over.

Bekijk alle veelgestelde vragen

Kunnen we je helpen?

Niet gevonden wat je zocht? Stel ons jouw vraag en we helpen je op weg.

Neem contact met ons op
Alwin Roest VNO-NCW