Voor circulaire ketensamenwerkingen is het essentieel dat je ketenpartners meeneemt in jouw verhaal – ook in hoe je waarde creëert. Circulaire initiatieven leveren niet alleen economische, maar ook maatschappelijke en ecologische waarde. Ze besparen grondstoffen en bijbehorende uitstoot en creëren kansen in het sociaal domein.
Maar hoe maak je deze waarden inzichtelijk? Hoe breng je niet-financiële waarden overtuigend in beeld in een businesscase? En hoe doe je dit samen met je ketenpartners, zodat gezamenlijke acties effect hebben en opschaling mogelijk wordt?
Tijdens de ThemaTalk ‘Businesscase naar waarde’ deelden Sabrina van der Linden (Rijkswaterstaat) en Ilse van den Breemer (ACV en Restore Kringloop) hun inzichten over de waarde van circulaire ambachtscentra en hoe je de impact ervan zichtbaar maakt.
Sabrina van der Linden (Rijkswaterstaat) nam de deelnemers mee in de methodiek van Copper8: de overgang van traditionele businesscase naar een valuecase. Waar de traditionele businesscase kijkt naar financiële kosten en baten, brengt de valuecase ook ecologische en sociale opbrengsten in kaart.
Door de valuecase ontstaat een compleet beeld van wat een project toevoegt ten opzichte van de huidige situatie. Zo wordt niet alleen het rendement in euro’s meegenomen, maar ook de bredere winst. Bijvoorbeeld de vermeden kosten door mensen uit het sociaal domein te ondersteunen, minder uitstoot door hergebruik en andere vormen van maatschappelijke winst.
De valuecase helpt je om ketenpartners te overtuigen: het maakt inzichtelijk waarom samenwerking in een circulaire keten loont. Voor gemeenten en partners helpt dat om draagvlak te creëren en investeringen beter te onderbouwen. Amsterdam rekent bijvoorbeeld de vermeden schade door klimaatadaptieve maatregelen mee in haar besluitvorming.
Ilse van den Breemer (ACV en Restore Kringloop) liet zien hoe deze methodiek werkt in de praktijk van circulaire ambachtscentra, zoals ACV en ReStore in Ede. Hier werken uiteenlopende partijen samen om van afvalstromen producten te maken en maatschappelijke waarde te creëren:
Partners in de keten: Repair Café, Kringloop Ede & Veenendaal, Streek College, Mondial Movers, Atelier Revive, Houtclub Ede en Werkkracht Ede.
Focus: Reuse en repair van materialen, sociale werkgelegenheid, educatie en betrokkenheid van het lokale onderwijs.
Voor gemeenten: Directe financiële baten via subsidies en vermeden zorgkosten, indirecte maatschappelijke meerwaarde door sociale participatie en educatie.
Door samen te werken, kunnen ambachtscentra grotere volumes materiaal verwerken en kwalitatieve herbruikbare items garanderen, terwijl ook laagwaardige items goed worden verwerkt. Zo ontstaat een robuuste keten die opschaalbaar en duurzaam is.
De gesprekspartners deelden praktische inzichten voor andere circulaire ketens:
Begin met het in kaart brengen van alle vormen van waarde: Financieel, ecologisch en sociaal en gebruik dit om partners te overtuigen en ketenprojecten structureel te laten slagen.
Neem partners mee in waardecreatie: Maak niet-financiële opbrengsten zichtbaar en laat zien hoe ze bijdragen aan de keten.
Garandeer afzet: Sluit contracten met partners die grote volumes kunnen afnemen, zodat materiaalstromen niet blijven liggen.
Slimme samenwerking: Werk samen met partijen die ruimte, logistiek of expertise bieden. Bijvoorbeeld verhuizers die materialen direct naar kringloop of ambachtscentrum brengen.
Opschaling vergt inzicht: Meet de impact ecologisch, sociaal én financieel om brede waardering te krijgen en investeringen te legitimeren.
Circulaire initiatieven creëren waarde die verder gaat dan financiële opbrengst. Het zichtbaar maken van ecologische en sociale impact is essentieel om ketenpartners te betrekken en gezamenlijk de transitie naar circulair op te schalen. Circulaire ambachtscentra laten zien hoe dit concreet kan: door samenwerking, gedeelde verantwoordelijkheid en inzicht in brede waarde.